اگزمای دست:
خشكي و التهاب پوست دست كه پزشكان به آن ”اگزما“ يا ”درماتيك“ يا ”سودا“ ميگويند، ميتوان دلايل زيادي داشته باشد ولي بيشتر اين علل را ميتوان در يكي از دو گروه زير طبقهبندي نمود
الف- آسيبهاي پوستي ناشي از تماس با مواد خارجي ب- آسيبهاي پوستي ناشي از حساسيت داخلي اگزماي دست بسيار شايع است. اين بيماري در اكثر مردم ابتدا به صورت زبري و خشكي دستها شروع شده و بعداً تبديل به ضايعات قرمز رنگ و ملتهب و پوسته پوسته ميشود كه با خارش همراه است. عوامل زيادي ميتوانند به پوست دست آسيب برسانند. تماس زياد با آب و هواي خيلي خشك، صابونها، مواد پاككننده، پودرهاي رختشويي، حلالها، مواد شيمايي، دستكشهاي لاستيكي و حتي مواد بكار رفته در كرمها و فرآوردههاي بهداشتي ميتوانند اكزماي دست ايجاد نمايند. وقتي پوست قرمز و خشك شد، حتي مواد بيضرري مانند آب و محصولات بهداشتي نوزادان (كرم و شامپوهاي بچه) هم ميتوانند موجب تحريك بيشتر پوست و بدتر شدن ضايعه شوند. مشاوره با پزشك و پيدا كردن اينكه كدام ماده مورد مصرف در زندگي روزانه شما باعث پيدايش اين مشكلات شده است بسيار اهميت دارد. اغلب، تغيير دادن مواد مصرفي يا خودداري از تماس با ماده حساس كننده، موجب كمتر شدن مشكل پوست ميشود. زمينه پيدايش واكنشهاي حساسيت پوستي، معمولاً از پدر و مادر به فرزندان به ارث ميرسد. افرادي كه استعداد ابتلا به اين واكنشها را دارند، ممكن است سابقه ابتلا به تب يونجه (حساسيت فصلي به گرده گياهان) و يا آسم را هم داشته باشند. اين افراد حتي ممكن است به بعضي از مواد غذايي هم حساسيت داشته باشند و يا دچار حالتي باشند كه اصطلاحاً ”درماتيت آتوپيك“ يا ”اكزماي سرشتي“ ناميده ميشود. پوست اين افراد پس از تماس با بسياري از مواد كه در حالت عادي براي ساير مردم آزار دهنده نيست، دچار قرمزي، خارش و ساير علايم حساسيت ميشود. چگونه علت اصلي اكزما را بيابيم؟ وظيفه متخصص پوست، بررسي و جستجوي علل احتمالي ايجاد كننده بيماري در پوست دست است. وي بايد بفهمد كه اين مشكل به دليل تحريك پوست است و يا به دليل الرژي؟ او از شما سوالات بسياري در مورد هرگونه مشكل پوستي قبلي، تاريخچه حساسيتهاي احتمالي، آسم و هرگونه مشكل پزشكي ديگر خواهد پرسيد. او بايد بداند كه شما چه كرمها و لوسيونهايي را به پوست خود ميماليد، آيا از دستكش استفاده ميكنيد يا خير و در طول روز دستهاي شما با چه موادي در تماس هستند. وي دستها، پاها و بقيه پوست شما را براي يافتن علايم بيماري بررسي خواهد كرد. ممكن است براي رسيدن به تشخيص دقيق، انجام آزمايشهاي ميكروسكوپي و بررسي بيشتر پوست هم لازم باشد. اگر پزشك به اين نتيجه برسد كه ضايعه پوستي شما به خاصر حساسيت به بعضي مواد موجود در محيط است، ممكن است آزمايشي را براي شما تجويز كند كه اصطلاحاً ”آزمايش برچسب Patch Test“ ناميده ميشود. در اين آزمايش بعضي از مواد حساسيتزا را بر روي پوست ميچسبانند تا به وجود آلرژي نسبت به آنها پيببرند. با استفاده از اين روشها، متخصص پوست خواهد توانست علت يا مجموعه علل ايجادكننده اكزماي دست را پيدا و ضايعه را درمان كند. اكزماي دست را چگونه درمان ميكنند؟ ممكن است پزشك براي درمان و ترميم پوست شما از مجموعهاي از روشها استفاده كند. گاهي براي درمان مشكل پوستتان بايد آنتيبيوتيكهاي خوراكي هم مصرف كنيد. يك كرم يا پماد مرطوب كننده نيز ممكن است برايتان تجويز شود. توجه داشته باشيد كه اين كرم بايد به تنهايي مصرف شود و آن را نبايد همراه با ساير كرمهاي دست به پوست بماليد. گاهي لازم ميشود كه از پمادهاي حاوي داروهاي كورتوني جهت درمان اكزماي دست استفاده شود. اگر به نظر ميرسد كه كرم تجويز شده فايدهاي نداشته است، اين موضوع را بطور صريح با پزشك خود در ميان بگذاريد. با جلوگيري از تماس دستها با مواد شيمايي قوي و ساير مواد حساس كننده ميتوانيد بر سرعت بهبود دستهايتان بيفزاييد. براي پيشگيري از اكزماي دست چه بايد كرد؟ براي جلوگيري از آستب رسيدن به پوست دستها كارهاي زيادي ميتوان انجام داد: • با پوشيدن دستكش ميتوان از دستها در برابر صابونها، پاككنندهها و ساير مواد شيميايي مراقبت كرد. هميشه در آشپزخانه و حمام يك جفت دستكش داشته باشيد و در موقع شستشوي ظرفها و لباسها از آنها استفاده كنيد. از آنجا كه خيلي از مردم نسبت به دستكشهاي لاستيكي حساسيت دارند، بهتر است زير دستكشهاي لاستيكي دستكش نخي بپوشند. به محض سوراح و پاره شدن دستكش، آن را بدور بيندازيد. در فواصلي كه از دستكش استفاده نميكنيد، آنها را در هواي آزاد آويزان كنيد تا خشك شوند. • هميشه حتي وقتي لباسهاي شسته را تا ميكنيد، سبزي پاك ميكنيد، آبليمو ميگيريد و يا ربگوجه فرنگي تهيه ميكنيد، دستكش نخي بر دست داشته باشيد. • در صورت امكان حتماً براي شستشوي لباسها از ماشين لباسشويي و براي شستشوي لباسها و ظرفها با دست اجتناب كنيد. • در موقع شستن دستها از آب ولرم استفاده كنيد و مقدار كمي صابون بكار ببريد. در هر بار شستشوي دست و يا كار با آنها، حلقه و انگشتري را از دست خارج كنيد. حلقه و انگشتر، صابون و رطوبت را در زير خود جمع كرده و موجب آزرده شدن پوست ميشوند. بلافاصله پس از شستن دستها، از كرم مرطوب كننده به منظور حفظ آب موجود در پوست استفاده نماييد. • زمستانها از دستكش چرمي استفاده كنيد تا مانع از خشكي و پوسته شدن دستهايتان شود. هميشه براي نرم و مرطوب نگهداشتن پوست دستهايتان از يك فرآورده مناسب كه توسط پزشك متخصص پوست تجويز شده استفاده كنيد. اينگونه فرآوردهها را بايد چندين بار در روز بسته به نياز، به دستها بماليد. زماني كه ضايعات پوستي دستها در حال ترميم هستند، گاهي منظره ناخوشايندي (بخاطر دلمه بستن) پيدا ميكنند كه به تدريج برطرف ميشود. گاهي هم اين ضايعات پس از بهبودي دوباره عود ميكنند. سعي كنيد به خاطر بسپاريد كه تماس با كدام فرآورده يا انجام كدام فعاليت سبب عود عارضه شده است. حتماً پزشك خود را از عود مجدد ضايعه پوستي دستها مطلع كنيد. از آنجا كه ضايعات پوست دستها عموماً مقاوم به درمان هستند، ادامه درمان و رعايت دقيق دستورات پزشك و نيز حفظ ارتباط با طبيب در مدت درمان، بسيار اهميت دارد. بخاطر داشته باشيد، اكزماي دستها به شرط رعايت نكات فوق، درمان شدني است. پس نااميد نشويد و به پزشك خود اعتماد داشته باشيد. از سوي ديگر به ياد داشته باشيد كه حتي پس از بهبودي كامل اكزماي دست در صورت عدم رعايت مواد فوق، احتمال عود اكزما زياد ميباشد. |
|